@@ มะเร็งเต้านม หนึ่งในโรคที่ผู้หญิงทั่วโลก รวมทั้งในไทย เผชิญอยู่หลายครั้ง

[www.SeoNo1.co.th]

 มะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่เพศหญิงทั่วทั้งโลก รวมถึงในไทย เผชิญอยู่บ่อยครั้ง แล้วก็ยังคงเป็นหัวข้อสำคัญทั้งด้านสาธารณสุข การดูแลและรักษา แล้วก็การดูแลคุณภาพชีวิตของผู้เจ็บป่วย ตัวแนวทางการรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการปรับปรุงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งยังในเรื่องของเทคโนโลยีด้านการแพทย์ หนทางรักษาผู้ป่วยส่วนตัว (personalized medicine) แล้วก็การดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ หนทางพวกนี้มุ่งหวังให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แต่ว่ายังลดการกลับเป็นซ้ำ ปรับปรุงความสามารถการดูแลและรักษา แล้วก็คำนึงถึงผลกระทบที่มีต่อร่างกายและจิตใจของคนไข้ด้วย



บทความนี้จะพาไปตรวจกรรมวิธีรักษาโรคมะเร็งเต้านมที่ทันสมัยในปี 2568 — ตั้งแต่การวินิจฉัยจำแนกชนิดย่อย (subtype) การเลือกแนวทางผ่าตัดหรือรักษาเสริม เคล็ดวิธีใหม่ๆอย่างฉายแสงข้างในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบำบัด ยาต้านทานฮอร์โมน ยามุ่งเป้า และภูมิคุ้มกันบำบัด รวมถึงการดูแลคุณภาพชีวิตหลังการดูแลรักษา เพื่อให้นักอ่านเข้าใจทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย และสามารถนำไปประยุกต์หรือมีความรู้และมีความเข้าใจเพื่อการผลักดันและสนับสนุนผู้ที่มีการเกี่ยวข้องได้

การวิเคราะห์และก็จัดประเภทชนิดของมะเร็ง (Subtype)

ก่อนที่จะมีการเลือกวิถีทางรักษาใดๆก็ตามจึงควรตรวจชิ้นเนื้อโรคมะเร็ง และกระทำย้อมสีหรือทดสอบทางห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 และตัวชี้วัดการเติบโตของเซลล์ดังเช่นว่า Ki‑67 เพราะแต่ละชนิดมีพฤติกรรมโรคและการตอบสนองต่อการดูแลรักษาที่ไม่เหมือนกัน อาทิเช่น

- Luminal A — มักจะมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, และ Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แต่ว่า Ki-67 สูง หรือ HER2 อาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งควรต้องใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักตอบสนองต่อยาเคมีบรรเทาแล้วก็ภูมิต้านทานมากกว่า

ความสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกวิธีการรักษาที่สมควร ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเกิดเป็น Luminal จะใช้ยาต้านฮอร์โมนมีบทบาทมาก ถ้าหากเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า และถ้าเกิดเป็น Triple‑Negative บางทีอาจใช้เคมีบำบัดหรือภูมิคุ้มกันบรรเทา

✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: รักษาเต้านมได้ ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องเศร้าใจ

ครั้งก่อนเวลาได้ยินว่าจำเป็นต้อง "ผ่าตัดเต้านม" หลายท่านมักรู้เรื่องว่าต้องตัดเต้านมทั้งข้างออกเสมอ ซึ่งนำไปสู่ความหวาดกลัวและก็เสียความมั่นใจในตัวเองไปมาก แม้กระนั้นในยุคนี้แนวทางแปรไปมากมาย หมอจะอุตสาหะสงวนเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยมองว่าขนาดก้อนโรคมะเร็งอยู่ตรงไหน ใหญ่ขนาดไหน มีการกระจายหรือยัง ถ้าเกิดอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้วิธีนี้ก่อน

เคล็ดลับใหม่ๆในการผ่าตัด ตัวอย่างเช่น การผ่าตัดแบบแผลเล็ก ซ่อนรอยแผลไว้ข้างๆหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งทันที ทำให้ผู้เจ็บป่วยข้างหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกเชื่อมั่นได้ดังเดิม  ตรวจมะเร็งเต้านม ไม่มีความจำเป็นต้องรอจนรักษาหายแล้วค่อยทำศัลยกรรมเสริมในตอนหลัง

นอกนั้นยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองหวานใจแร้ว่ามีการกระจายหรือไม่ โดยใช้แนวทาง Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดช่องทางเกิดอาการแขนบวมในคราวหลัง เป็นอีกหนึ่งวิถีทางที่ช่วยให้การดูแลและรักษาไม่เหลือร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจมากจนเกินความจำเป็น



✨ ฉายแสงแบบใหม่ IORT เป็นยังไง เพราะเหตุไรถึง "ยิงแสง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด

ในอดีต ข้างหลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว คนไข้จำเป็นจะต้องกลับมาฉายแสงอีกหลายคราวในตอนยาวนานหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ตรากตรำกับการเดินทาง หรือมีผลใกล้กันทางผิวหนังจากการฉายรังสีแบบเดิมๆแต่ในปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายแสงให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย

หมอจะนำเครื่องไม้เครื่องมือเฉพาะเข้าไปในบริเวณที่ตัดก้อนมะเร็งออก แล้วฉายรังสีจุดนั้นในทันที ก่อนที่จะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงที่เซลล์ของมะเร็งที่อาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกครั้ง และยังลดโอกาสจำต้องฉายแสงซ้ำหลังผ่าตัดอีกด้วย

IORT เหมาะกับผู้เจ็บป่วยบางกรุ๊ป ดังเช่นว่า โรคมะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีผู้กระทำระจายไปต่อมน้ำเหลือง และต้องอยู่ในเกณฑ์ที่แน่ๆที่แพทย์จะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยทำให้คนเจ็บไม่ต้องมารับการฉายแสงบ่อย และก็ยังช่วยให้จบการรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย

✨ เคมีบำบัดกับฮอร์โมนบำบัดรักษาในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่เป็นศาสตร์เฉพาะบุคคล

คนจำนวนไม่น้อยกลัวเคมีบำบัดรักษา เพราะภาพจำของผมร่วง คลื่นไส้ อ่อนเพลีย แต่ในความเป็นจริงแล้วเคมีบำบัดรักษาในสมัยใหม่ มิได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้ยิ่งนักเท่าที่เคย ยาเคมีบำบัดรักษา  รักษามะเร็งเต้านม ในปี 2568 ถูกดีไซน์ให้เลือกใช้เฉพาะในกลุ่มที่จำเป็น แล้วก็ยังสามารถตรวจยีนหรือระดับความเสี่ยงเพื่อประเมินว่าคนไข้คนนี้จำเป็นจะต้องใช้เคมีบำบัดหรือไม่

ในรายที่ไม่จำเป็นต้องใช้เคมีบรรเทา แพทย์บางทีอาจเลือกให้ ยาต้านฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะกับกลุ่มที่มีตัวรับฮอร์โมน เป็นต้นว่า ER หรือ PR บวก โดยยาจะทำหน้าที่ยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนในร่างกายที่อาจส่งผลให้เซลล์ของมะเร็งเติบโต ยาจำพวกนี้จำเป็นต้องกินตลอดนาน 5‑10 ปี สุดแท้แต่กลยุทธ์รักษา

ปัจจุบันยังมีการใช้แบบร่วม ดังเช่น เคมีบรรเทาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) และหลังจากนั้นก็ค่อยผ่าตัดตามด้วยยาต้านฮอร์โมนอีกครั้ง เพื่อการดูแลรักษาครอบคลุมมากที่สุด

✨ ยามุ่งเป้าและภูมิคุ้มกันบำบัด: มือสังหารมะเร็งที่เลือกจุดมุ่งหมายได้ตรงจุด

พวกเรากำลังอยู่ในสมัยที่การดูแลรักษามะเร็งมิได้ "ปูพรมยิง" แบบแต่ก่อน แต่ว่าแปลงเป็นการใช้ยาระบุไปที่จุดหมาย ยามุ่งจุดมุ่งหมาย (Targeted therapy) ดังเช่นว่า ยาที่ใช้กับผู้ป่วยกรุ๊ป HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์มะเร็งโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีภายในร่างกายมากเท่าไรนัก

ส่วน ภูมิคุ้มกันบำบัดรักษา (Immunotherapy) เริ่มมีหน้าที่เยอะขึ้นเรื่อยๆในกรุ๊ปมะเร็งประเภท Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์ของมะเร็งจึงเป็นหนทางที่น่าสนใจ อาทิเช่น ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีงานศึกษาเรียนรู้ในไทยเยอะขึ้นเรื่อยๆ ตรวจมะเร็งเต้านม และใช้ร่วมกับเคมีบำบัดบางกรณี

ถึงยากลุ่มนี้จะยังแพงสูง แล้วก็เข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แม้กระนั้นแนวโน้มคือภาครัฐและโรงพยาบาลหลายที่เริ่มผลักดันให้ยาเหล่านี้อยู่ในสิทธิ์ประกันสุขภาพมากขึ้นเรื่อยๆ

✨ คุณภาพชีวิตหลังการดูแลและรักษา: หายแล้ว ดำรงชีวิตต่อให้ดีขึ้นได้จริง

การรักษาอาจพ้นไปแล้ว แต่ชีวิตยังจำต้องเดินต่อ ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยหลังรักษาหายจากมะเร็งเต้านม อาจรู้สึกยังไม่มั่นใจ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะแทรกซ้อนบางสิ่งบางอย่าง ดังเช่น แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง ลักษณะของการเจ็บแผล หรือปัญหาที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับทางจิตใจ อาทิเช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก

การดูแลข้างหลังการรักษาจึงสำคัญไม่แพ้ตอนหวานใจษา ผู้ป่วยจะต้องมีทีมหมอ กายภาพบำบัด รวมทั้งนักจิตวิทยาคอยดูแล บางบุคคลอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีอีกทั้งโภชนาการ การบริหารร่างกายแบบส่วนตัว รวมทั้งการปรับภาพลักษณ์ตนเอง

แรงใจจากครอบครัวและคนรอบข้างสำคัญมาก บางบุคคลบางทีอาจไม่ต้องการคำปลอบประโลมใจมาก แม้กระนั้นอยากได้พื้นที่สำหรับเพื่อการดำรงชีวิตอย่างปกติที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

✨ การตรวจติดตามและปกป้องการกลับมาเป็นซ้ำ

แม้ว่าจะหายแล้ว แม้กระนั้นหมอก็ยังจำเป็นต้องติดตามอาการคนไข้สม่ำเสมอ เพราะโรคมะเร็งสามารถกลับมาได้ข้างใน 5‑10 ปี หรือแม้กระทั้งต่อจากนั้น การพิสูจน์เลือด ภาพถ่ายแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะจึงสำคัญมาก

แพทย์จะกำหนดตารางตรวจตามอาการโรคที่เคยเป็น ความเสี่ยง รวมทั้งระยะเวลาข้างหลังการรักษา โดยส่วนมากจะตรวจทุก 3‑6 เดือนในช่วง 2 ปีแรก แล้วพอหลังจากนั้นก็ค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณแตกต่างจากปกติ

นอกจากนั้น หญิงทั่วไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรจะเริ่มตรวจคัดเลือกกรองตามอายุที่เหมาะสม ได้แก่ 40 ปีขึ้นไป ถ้าเกิดมีประวัติครอบครัวควรจะขอความเห็นหมอเพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น

✨ ความคาดหวังใหม่ของสตรีไทย: เมืองต้องช่วยอะไร? ราษฎรควรจะเริ่มตรงไหน?

ความมุ่งมาดของคนเจ็บมะเร็งเต้านมในไทยเป็นการเข้าถึงการวิเคราะห์และก็การรักษาที่เร็วที่สุดและตรงจุดที่สุด ซึ่งก็คือทั้งยังการมีวัสดุที่ล้ำสมัย มีหมอผู้เชี่ยวชาญ และยาที่ต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ

รัฐบาลควรจะสนับสนุนให้มีการกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงพยาบาลในระดับอำเภอหรือจังหวัดมากขึ้นเรื่อยๆ เพิ่มหมอเฉพาะทาง สนับสนุนงบประมาณสำหรับยาราคาแพง รวมทั้งเปิดพื้นที่ให้เพศหญิงเข้าถึงความรู้ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องกับเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตนเองตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น

ส่วนในระดับประชากร การเริ่มต้นดูแลตนเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจร่างกายประจำปี หรือคุยเรื่องโรคมะเร็งเต้านมกับคนที่อาศัยอยู่ในครอบครัวให้กลายเป็นเรื่องธรรมดา ก็เป็นจุดเริ่มแรกของการลดปริมาณผู้เจ็บป่วยที่เจอโรคในระยะลุกลามได้แล้ว



ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวหน้า โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่จุดจบของความมุ่งมาดอีกต่อไป มันเป็นบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าพวกเรารู้จักมันดีพอ เตรียมความพร้อมให้ดี ตรวจมะเร็งเต้านม พอเพียง แล้วก็มีระบบระเบียบสาธารณสุขที่ดีคอยช่วยเหลือ เราก็สามารถดำเนินชีวิตต่อได้อย่างมาก มีคุณภาพ แล้วก็มั่นใจ

คลิ๊กอ่านรายละเอียดได้จาก >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568

อย่าคอยให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัด  ตรวจมะเร็งเต้านม กรองวันนี้ เพื่อวันพรุ่งที่ปลอดภัยกว่า ❤️